*संशोधनं केंद्र व संशोधक विद्यार्थी यांच्यासाठी  अनमोल ,अमूल्य माहिती*


( लेखक 

डॉ जितेंद्र आत्माराम होले,

अधिष्ठाता ,संशोधन विभाग,

जे एस पी एम राजर्षी शाहू अभियांत्रिकी महाविद्यालय पुणे ) 


दुपारची वेळ होती संशोधन केंद्राचे संशोधक सहा महिन्याच्या प्रगती सादर करण्यासाठी जमा झालेली होती . प्रगती सादर केल्यानंतर बराच मोकळा वेळ होता. मग चर्चा ,गप्पा गोष्टी सुरू झाल्या. मुलांना संशोधन पत्र लिहिण्याविषयी व पब्लिष्ड करण्याविषयी बऱ्याच शंका ,प्रश्न होते. त्यामध्ये खूप महत्वपूर्ण माहिती संकलित झाली.  त्यामध्ये प्रामुख्याने काही महत्वाचे मुद्दे असतात ते पुढील प्रमाणे 


*मुख्य इंडेक्सिंग डाटाबेस*  

१) Scopus : Scopus source list 

२) Web of science- Master  Journal list 

३) Google scholar 

४) IEEE Xplore ,ACM digital Library 


आता याच्यामध्ये  पेपर है क्वालिटी जर्नल व conference मध्ये published झाले  हे कसे कळणार तर त्याचे उत्तर पुढीलप्रमाणे 


सर्व प्रथम - Impact Factor (IF) –  Journal Citation Reports (JCR) वरून जर्नल चा high impact factor बघावा 


रिसर्च  पेपर चा निर्देशांक (Impact Factor) 1.0 पेक्षा जास्त असल्यास ती चांगली मानली जाते.


आता संशोधक मित्रानो , 

*संशोधन पेपरचा क्वारटाईल (Quartile) कसा तपासायचा?*


संशोधन पत्रिका (Journal) किती प्रतिष्ठित आहे हे तपासण्यासाठी **Scopus आणि Web of Science** सारख्या डेटाबेसमध्ये त्याचा  क्वारटाईल (Q1, Q2, Q3, Q4) तपासला जातो.


 उच्च दर्जाच्या संशोधनासाठी  Q1 आणि Q2  पत्रिका सर्वोत्तम मानल्या जातात.  


Scopus Quartile (Q1, Q2, Q3, Q4) कसा तपासायचा?


पद्धत 1: SCImago Journal Rank (SJR) द्वारे 

1. [SCImago Journal Rank (SJR)](https://www.scimagojr.com/) वेबसाइटला भेट द्या.  

2. Journal Rankings  पर्यायावर क्लिक करा.  

3. शोध बारमध्ये  पत्रिकेचे नाव टाका 

4. रिसर्च पेपर च्या  Q1, Q2, Q3, Q4 रँकिंग तपासावे.  


*Q1 (सर्वोत्तम गुणवत्ता)* – उच्च प्रभाव असलेली आंतरराष्ट्रीय पत्रिका.  

*Q2 (मध्यम-उच्च गुणवत्ता)* – चांगली पत्रिका, पण Q1 पेक्षा थोडी कमी.  

*Q3 (मध्यम गुणवत्ता)* – सरासरी संशोधन पत्रिका.  

*Q4 (कमी गुणवत्ता)* – सर्वात कमी प्रभाव असलेली पत्रिका.  

 

आता  Web of Science (WoS) Quartile कसा तपासायचा? 

*पद्धत 2: Journal Citation Reports (JCR) द्वारे* 

1. [Clarivate Journal Citation Reports (JCR)](https://jcr.clarivate.com/) ला भेट द्या.  

2. पत्रिकेचे नाव शोधा.  

3. Journal Impact Factor (JIF) आणि Quartile (Q1-Q4) तपासावे.

एक महत्वाची बाब म्हणजे *खोट्या किंवा Predatory Journals पासून सावध राहा*  Beall’s List ([https://beallslist.net/](https://beallslist.net/)) तपासा.  


 Scopus मध्ये रिसर्च पेपर समाविष्ट आहे का ते कसे तपासायचे?

1. [Scopus Source List](https://www.scopus.com/sources.uri) ला भेट द्या.  

2. पत्रिकेचे नाव टाका आणि शोधा  

3. जर पत्रिका सूचीबद्ध असेल, तर ती  Scopus-Indexed  आहे.


शेवटी महत्वाचे म्हणजे Scopus च्या website  वरून हा पेपर Scopus list मध्ये आहे हे समजते व 

Web of Science च्या website वरून पेपर हा Science Citation Index Expanded (SCIE) , Social Science Citation Index (SSCI) , Arts and Humanities citation index(AHCI), Emerging source Citation Index ( ESCI) 

मध्ये आहे काय हे कळते.

Comments

Post a Comment

Popular posts from this blog

माझा अविस्मरणीय कुंभमेळा प्रयाग राज अनुभव*

 *माझा अविस्मरणीय कुंभमेळा प्रयाग राज अनुभव* लेखक - डॉ. जितेंद्र आत्माराम होले पुणे (PhD)  संध्याकाळची वेळ होती कुंभमेळ्याच्या बातम्या बघत होतो. आणि मनात एक विचार आला की आपण महाकुंभ प्रयाग राज येथे जायला पाहिजे आणि माझी कित्येक वर्षाची इच्छा पण होती की कुंभमेळा बघायला पाहिजे. तिथे साधू संत महात्मे यांचे दर्शन घ्यायला पाहिजे. ठरलं!! कुंभ मेळयाला जायचे . आता तीन पर्याय होते , बस ,रेल्वे, आणि विमान . पण बस आणि रेल्वे ने दोन दिवस जायला व दोन दिवस यायला म्हणजे चार दिवस गेले असते. मग मी मित्रांना व आमच्या घरच्यांना विचारले पण काहीतरी अडचणी समोर आल्या आणी त्यांचे रद्द झाले .मग मी ठरविले की विमानाने जायचे व यायचे आणि त्याप्रमाणे मी आखणी केली की पुणे ते काशी व काशी ते प्रयाग राज आणि प्रयाग राज ते पुणे असा मार्ग होता. पण डायरेक्ट फ्लाईट नव्हती. म्हणून कनेक्टिंग फ्लाईट बुक केली. पुणे ते हैद्राबाद व हैद्राबाद ते काशी असा प्रवास झाला. काशी वाराणाशी विमानतळावरून आय आय टी बी एच यू मध्ये आमच्या मित्रांनी गेस्ट हाऊस मध्ये राहण्याची सोय केली होती. त्याप्रमाणे मी तिथे पोहोचलो अतिशय भव्य द...
Read more

*हुंडा बळी- समाजाला लागलेली कीड व सरकारची विफलता*

 *हुंडा बळी- समाजाला लागलेली कीड व सरकारची  विफलता* डॉ जितेंद्र आत्माराम होले पुणे  ( नोट - कृपया हे माझे वैयक्तिक विचार आहे याचा कुणाशीही संबंध नाही. ) होय,  सरकारची विफलता ही कशी? याचे उत्तर लेख वाचल्यावर मिळेल.  पुण्यातली हुंडाबळी ची बातमी ऐकली आणि व्यतीत झालो. शिक्षित आणि प्रगत असलेल्या समाज्यात असल्या वाईट घटना ही अतिशय दुर्दैवी बाब आहे.  मुलं मुली उच्च शिक्षित आहे. दोन्हीही कमावते आहेत आणि मग हा उच्च नीच प्रकार येतो कुठे?    उलट आज परिस्थिती अशी आहे की मुलीला मुलांपेक्षा पगार जास्त असतो.  मग हुंडा आला कसा? मागणाऱ्यालाही आणि देणाऱ्यालाही लाज वाटली पाहिजे. की आपण काय करतो आहे ?  पूर्वीच्या काळी अश्या बऱ्याच घटना घडल्या होत्या. कारण मुलगी शिक्षित किंवा कमवती नव्हती.  मुलिंजवळ दोनच पर्याय होते ते म्हणजे सासर आणि माहेर.  त्यामुळे सासरची मंडळी  छळ करीत होते. मुलीच्या वडिलांनी मुलगीपण द्यायची , वरून हुंडापण द्यायचा अशी मूर्खपणाची चालीरीती परंपरा सुरू होती. त्यामुळे मुलीला वाटायचे एकदा लग्न झाले की माहेर संपले . आणि आई वडील ...
Read more
 " देवशयनी , आषाढी एकादशी" लेखक :   डॉ जितेंद्र आत्माराम होले पुणे  हिंदू पंचांगानुसार, प्रत्येक महिन्यात दोन एकादशी असतात – शुक्ल पक्षातील आणि कृष्ण पक्षातील. त्यातील सर्वात महत्त्वाची एकादशी म्हणजे आषाढ शुक्ल एकादशी, जिला देवशयनी एकादशी, आषाढी एकादशी किंवा हरि शयनी एकादशी असे म्हटले जाते. हिंदू धर्मात मानले जाते की या दिवशी भगवान विष्णू क्षीरसागरात शेषनागावर झोपतात आणि चार महिन्यांसाठी योगनिद्रेत जातात. या कालावधीत चातुर्मास सुरू होतो, ज्यामध्ये धार्मिक व्रते, जप-तप, संयमाचे पालन केले जाते. या चार महिन्यांत शुभकार्य टाळली जातात, कारण विष्णू निद्राधीन असतात. असे म्हणतात की भगवान रुद्र कारभार सांभाळतात . आणि यामुळेच अतिशय शिस्तीत जीवन जगत राहणे हाच एक पर्याय असतो . या काळात नैसर्गिक संकटे , पुर , आरोग्यविषयक समस्या निर्माण होतात कारण सगळी कडे पाऊस पडत असतो आणि वातावरण दमट असते . सूर्यनारायणाचा  दर्शन फार कमी वेळा होते. आणि त्यामुळे वातावरणात सूक्ष्म जीव, किटाणू ,विषाणू असतात . त्यामुळे उपवास सांगितला आहे. तसेच अन्न ,पाणी ,वस्त्र, निवारा याबद्दल विशेष लक्ष देऊन अ...
Read more