NBA Outcome Based Education

 *Outcome based education म्हणजे काय?*

Dr Jitendra A Hole, Pune

@Do not copy. Forward to all 

आज आपण NBA चे outome based education ची चर्चा ऐकतो . पण मराठीमध्ये याचा अर्थ " परिणाम वाचक शिक्षण".

या सिस्टिम मध्ये तीन measurable (मोजमाप) parameter असतात. 

१) Program Outcome (PO)

२) Program Specific outcome (PSO)

३) Course Outcome (CO)

प्रत्येक महाविद्यालयाचे व्हिजन ,मिशन , goal असते त्यांच्याशी संबंधित हे प्रत्येक विभागाचे व्हिजन मिशन goal असते. हे प्रत्येक व्हिजन मिशन हे stake holders म्हणजे माजी विद्यार्थी , पालक, industry person , management , teachers , विद्यार्थी व अजून काही लोक यांचे फीडबॅक घेऊन ठरविले जातात. आणि या सर्वाचा उद्देश हा NBA ने सांगितले १२ PO आत्मसात करणे हा आहे. मग त्याकरिता विविध parameter चा वापर केला जातो.

आता आपण PO बद्दल विचार करू . हे NBA नी नेमून दिलेले आहे ते १२ आहेत .त्यापैकी पाहिले पाच हे डायरेक्ट attainment करतात.

त्यानंतर चे ६ ते १२ है indirect attainment करतात . आता डायरेक्ट attainment करतात म्हणजे काय? तर ज्याही परीक्षा होतात म्हणाजे विद्यार्थ्याला मार्क मिळतात ते सर्व डायरेक्ट attainment . व त्याच्यामध्ये पण internal मार्क व external marks ase दोन प्रकार असतात . 

दुसरं मोजमाप हे PSO म्हणजे विभागाचे विशिष्ट परिणाम. विभागांनी ठरविलेले परिणाम. 

तिसरे मोजमाप हे Courseoutcome (CO). म्हणजे विषय शिकविण्यासाठी तयार करण्यात आलेले परिमाण . हे Bloom texonomy चा वापर करून त्या क्षमते नुसार शिक्षण देणे. 

येथे आपण लक्षात घ्या उद्देश काय आहे? विद्यार्थ्यांना अश्या प्रकारे शिक्षण दिले गेले पाहिजे की त्यातून विद्यार्थ्यांमध्ये NBA ने नेमून दिलेले गुण/ परिणाम आले पाहिजे . जेणे करून विद्यार्थ्यांना सर्वांगीण शिक्षण दिले गेले पाहिजे.मग ते कसे दिले जाईल? 

तर CO आणि PO mapping . तर CO आणि PSO mapping .

यावर आपण विचार करू

CO - PO mapping म्हणजे विषयाचा आणि NBA PO चा संबंध. प्रत्येक CO चा PO शी संबंध व त्याचे कारण. आणि त्याचा संबंध पण तीन प्रकारात करतात ३ म्हणजे खूपच जास्त , २ म्हणजे जास्त , १ म्हणजे कमी.  

म्हणजे CO चा कुठल्याही PO शी खूप जास्त संबंध असला तर ३. अश्या प्रकारे संबंध ठरविला जातो. 

पण सर्वच PO चा संबंध असतो असे नाही. मी वर सांगितल्याप्रमाणे प्रत्यक्ष संबंध डायरेक्ट गुणांच्या आधारे व अप्रत्यक्ष संबंध हा त्या विषयाच्या COURSE END SURVEY/.Lab End Survey किंवा फीडबॅक च्या आधारे घेतला जातो. ते शिक्षकाच्या अभ्यास कसोटीवर सिद्ध होते.

 अश्या प्रकारे सर्व विषयाचा संबंध ठरविला जातो . पण जे PO mapping होत नाही ते मॅप करण्यासाठी प्रोजेक्ट , extracurricular आणि cocurricullar activities करून त्यांचा संबंध ठरविता येतो.

*Note*: कृपया हे माझे व्यक्तिगत अभ्यास आधारे विचार आहेत🙏🙏🙏